چه کسی بر آتش مناقشه قره‌باغ می‌دمد؟
تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۴۵۷۱۲
قره‌باغ منطقه‌ای است ارمنی‌نشین در خاک جمهوری آذربایجان که این روزها درگیری میان ایروان و باکو بر سر آن دوباره بالا گرفته است؛ تقابلی که نقل امروز و دیروز نیست.
به گزارش ایران اکونومیست، در سال ۱۹۸۸ بود که مردم ارمنی‌تبار منطقه قره‌باغ با برگزاری یک همه‌پرسی که مورد تحریم جمعیت آذربایجانی این منطقه واقع شد، خواستار استقلال از جمهوری آذربایجان شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
جدایی‌طلبان قره‌باغ تحت حمایت دولت ارمنستان قرار داشتند و در مقابل، ترکیه از نیروهای آذربایجان حمایت می‌کرد.
تا سال ۱۹۹۴، ارمنستان کنترل منطقه قره‌باغ و هفت منطقه اطراف آن را به دست گرفت؛ خصوصاً کریدور لاچین که قره‌باغ را به سرزمین اصلی ارمنستان متصل می‌کرد. دو کشور در مه ۱۹۹۴ با میانجیگری روسیه، توافق آتش‌بس امضا کردند.
با این وجود، درگیری‌ها به شکل خفته ادامه داشت تا اینکه در سال ۲۰۲۰، در نتیجه جنگ ۴۴ روزه قره‌باغ، آذربایجان کنترل بخشی از قره‌باغ و هفت ناحیه اطراف آن را دوباره در اختیار گرفت.
این بار هم ترکیه از باکو حمایت کرد و سه آتش‌بس با میانجیگری فرانسه، آمریکا و روسیه نتوانست درگیری‌ها را متوقف کند.
پس از تصرف شوشا، دومین شهر بزرگ قره‌باغ توسط جمهوری آذربایجان، طرفین با امضای توافق آتش‌بس با حضور روسیه، از ۱۰ نوامبر ۲۰۲۰ آتش‌بس اعلام کردند و از آن زمان حدود ۲۰۰۰ صلح‌بان روس در کریدور لاچین مستقر شده‌اند.
بر اساس این توافق که به امضای الهام علی‌اف، نیکول پاشینیان و ولادیمیر پوتین، سران جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه رسید، طرفین توافق کردند که اسرا و سربازان کشته‌شده را مبادله کنند. ایروان موظف شد نیروهایش را تا یکم دسامبر ۲۰۲۰ از مناطق تحت اشغال ارمنستان پیرامون قره‌باغ کوهستانی خارج کند. ارمنستان حدود ۷۵ درصد از سرزمین‌هایی را که پیش از شروع دومین جنگ قره‌باغ در اختیار داشت، از دست داد. علاوه بر این، ارمنستان موظف شد که «امنیت» راه‌های ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و برون‌بوم نخجوان را «تضمین» کند.
اما این بار هم آتش‌بس نتوانسته به این مناقشه پایان دهد و ارمنستان و دولت جدایی‌طلب در قره‌باغ کوهستانی اعلام کرده‌اند که جمهوری آذربایجان از دسامبر ۲۰۲۲ قره‌باغ کوهستانی را محاصره کرده است؛ اقدامی که در پی آن کمبود غذا، دارو و انرژی گزارش شده اما باکو این ادعاها را رد می‌کند.
«نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان با اشاره به «بحران انسانی» در قره‌باغ در پی مسدودسازی کریدور لاچین گفته است: آذربایجان با این اقدامات، قصد خود را برای انجام یک تحریک نظامی جدید علیه قره‌باغ و ارمنستان نشان می‌دهد.
از سوی دیگر، باکو بر آن شده تا از بند آخر توافق آتش‌بس درباره راه ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان سوءاستفاده کند. جمهوری آذربایجان ایده ساخت «دالان زنگزور» را مطرح می‌کند که با گذر از استان «سیونیک» ارمنستان، جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل می‌کند؛ حال آنکه چنین امری در توافق سه‌جانبه ۲۰۲۰ و بند ۹ آن گنجانده نشده است.
پاشینیان بارها تاکید کرده است که «هیچ کریدوری نمی‌تواند در خاک جمهوری ارمنستان فعالیت کند». «جیحون بایراموف» وزیر خارجه جمهوری آذربایجان اما تهدید کرده که اگر ارمنستان با گشایش کریدور زنگزور مخالفت کند، باکو «طرح جایگزینی دارد که آن را به اجرا خواهد گذاشت.»
آنکارا کما فی‌السابق حامی باکو است، خصوصاً اینکه با ایجاد دالان زنگزور، ترکیه از طریق نخجوان به دیگر کشورهای منطقه متصل می‌شود اما با ایجاد این دالان، ارتباط مستقیم میان ارمنستان و ایران به طور کامل قطع می‌شود و تهران با این درخواست غیرقانونی جمهوری آذربایجان به‌شدت مخالف است و بارها در این‌باره هشدار داده است.
رژیم صهیونیستی هم از دیگر حامیان جمهوری آذربایجان در این مناقشه است و به همراه ترکیه، به باکو سلاح ارسال می‌کند. در تازه‌ترین نمونه از مراودات میان رژیم صهیونیستی و باکو، در روز چهارشنبه «حکمت حاجی‌اف» دستیار رئیس‌جمهوری آذربایجان در امور سیاست خارجی با «رونن لوی» مدیرکل وزارت خارجه و پس از آن با «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی دیدار و گفتوگو کرد.
در روزهای اخیر تنش‌ها میان باکو و ایروان دوباره شدت گرفته و آذربایجان نیروها و تسلیحاتش را به مرز ارمنستان و همچنین قره‌باغ فرستاده است. نیروهای ارمنستان هم برای دفاع از خاک خود به نواحی مرزی اعزام شده‌اند و طرفین یکدیگر را به تشدید تنش‌ها متهم می‌کنند.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: مناقشه قره باغ ، جمهوری آذربایجان ، منازعه جمهوری آذربایجان و ارمنستان ، ارمنستان ، نخجوان ، زنگزور
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: مناقشه قره باغ جمهوری آذربایجان منازعه جمهوری آذربایجان و ارمنستان ارمنستان نخجوان زنگزور جمهوری آذربایجان قره باغ آتش بس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۴۵۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه عبری: باکو میانجی بالقوه تل‌آویو و آنکارا است
روزنامه اقتصادی و عبری زبان گلوبز اعلام کرد آذربایجان مهمترین نامزد برای برای کاهش تنش بین آنکارا و تل آویو محسوب می‌شود. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه عبری خبرگزاری تسنیم، این رسانه متخصص در امور اقتصادی در این رابطه نوشت، امروز برای کاهش محدودیت‌های اعمال شده علیه صادرات ترکیه به اسرائیل چشم‌های تل آویو به آذربایجان دوخته شده است.
دین شاموئل المز نویسنده این گزارش آورده است: در سایه وجود رئیس جمهوری که هم به نتانیاهو و هم به اردوغان نزدیک است امکان نقش آفرینی آذربایجان در زمینه کاهش تنش بین اسرائیل و ترکیه وجود دارد.
در این نوشتار آمده است: روابط بین اسرائیل و ترکیه از زمان آغاز جنگ غزه بحرانی شد، اما طی دو هفته گذشته بعداز تصمیم بی سابقه رجیب طیب اردوغان در رابطه با ممنوعیت صادرات 54 نوع قلم کالا به اسرائیل به نقطه اوج خود رسید، زیرا ضربه به پاشنه آشیل اسرائیل وارد شد به ویژه که صنایع در اسرائیل به دلیل عدم حضور نیروی کار فلسطینی به خودی خود دچار مشکل هستند، به هر شکل آنکارا به شکل هدفمندی کالاهای ممنوعه را انتخاب کرد که در میان آنها می‌توان به سیمان اشاره کرد که 29 درصد از واردات اسرائیل از ترکیه است.
نویسنده بعد از پرداختن به تاریخچه فراز و فرود روابط بین دو طرف معتقد است که راه‌حل خروج از این بحران از باکو خواهد آمد.
او می‌نویسد: محال نیس که روند آرامش از مسیر باکو بیاید، الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان یکی از معدود شخصیت‌ها در جهان است ـ اگر شخصیت دیگری وجود داشته باشد ـ که هم به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نزدیک است و هم نزدیکی خاصی به رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه دارد، اسرائیل خریدار حیاتی نفت از باکو است، آذربایجان از طریق خط لوله نفت باکو ـ تفلیس نفت به این بندر ساحلی ترکیه رسیده و از آنجا به سوی حیفا بر روی نفتکش‌ها بارگیری می‌شود.
در ژانویه به طور مثال، اسرائیل با 523.5 هزار تن به ارزش 297 میلیون دلار در صدر وارد کنندگان نفت از آذربایجان قرار گرفت.
درهمین راستا احتمال بستن مسیر صادرات توسط ترکیه، یکی از سناریوهای احتمالی اما ترجیحا عملی نخواهد شد.
این مسئله به دلیل روابط ترکیه و اسرائیل نیست بلکه به دلیل روابط ترکیه و آذربایجان است.
روابط بین آنکارا و باکو براساس ایده "یک ملت با دو کشور" (بیر ملت، إیکی دولت) استوار است، پس آخرین چیزی که اردوغان به دنبال آن است آسیب رساندن به منافع دوست نزدیکش علی‌اف خواهد بود. از این مبدا می‌توان قدرت تاثیر گذاری دیپلماتیک باکو بر روابط ترکیه و اسرائیل را ملاحظه کرد. در بحران سابق بین ترکیه و اسرائیل هم آذربایجان عامل مهمی در میانجیگری بین دو طرف بود و تا به امروز نیز ظرفیت انجام چنین کاری را دارد.
بلینکن با سران جمهوری آذربایجان و ارمنستان گفتوگو کردمصاحبه|آذربایجان با فشار ایران از کریدور زنگزور صرف‌نظر کردانتهای پیام/
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان